Οι κάτοικοι της Ελίκας ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και λιγότερο με την κτηνοτροφία την αλιεία και τη ναυτιλία.
Στην Ελίκα ανήκει ο παραδοσιακός, αγροτικός οικισμός του Αγίου Μάμα και ο πανέμορφος παραλιακός οικισμός του Μαραθιά.
Η περιοχή, κατοικείτο από πολύ παλιά, από την Μυκηναϊκή εποχή, αφού κατά πολλούς ερευνητές εδώ τοποθετείται η αρχαία πόλη «Αφροδισιάς» που χτίστηκε από τον Αινεία ή από άλλους κατοίκους των Κυθήρων.
Στα νεώτερα χρόνια και πριν την επανάσταση του 1821υπήρχε μικρός οικισμός στη σημερινή τοποθεσία Σκόπελες. Οι Σκόπελες ή Καλύβια καταστράφηκαν αργότερα ολοσχερώς από τους Τούρκους.
Μετά την επανάσταση του 1821 και την απελευθέρωση, οι πρώτοι οικιστές ήρθαν από τη Μάνη, ήταν κτηνοτρόφοι και εγκαταστάθηκαν στη δυτική πλευρά του βουνού(Μαραβελιάνικα), φτιάχνοντας τις καλύβες τους και τις στάνες τους σε αραιή διάταξη. Σιγά-σιγά ήρθαν και άλλοι άποικοι από τα Κύθηρα και απ’ τα νησιά του Αιγαίου και ο οικισμός μεγάλωσε.
Υπάρχουν δυο εκδοχές για προέλευση του ονόματος. Η πρώτη είναι ότι μεταξύ των νέων αυτών οικιστών, ήταν και ένας απ’ τα Άλικα της Μάνης. Κατοίκησε κι αυτός σε μια καλύβα στα Μαραβελιάνικα. Όταν πήγαιναν στην καλύβα του, έλεγαν πάμε στον Αλικιώτη και εκ παραφοράς με τον καιρό, πάμε στον Ελικιώτη. Η δεύτερη είναι ότι στο χρυσόβουλο (Νεαρές- νόμοι) του Μανουήλ Παλαιολόγου, συναντάμε και το όριο με την ονομασία Ελικόβουνο, το οποίο χαρακτηρίζει το σύμπλεγμα των βουνών Αγίου Γεωργίου – Αϊτοφωλιάς – Χερώματος – Ψηλού βουνού που μοιάζουν σαν Έλικας. Έτσι μπορούμε να υποθέσουμε ως τη δεύτερη εκδοχή προέλευση του ονόματος Ελίκα.
Έως το 1923 η Ελίκα υπαγόταν στο Δήμο Μονεμβασίας. Μετά το 1923 γίνεται αυτόνομη κοινότητα.
Στο κέντρο του χωριού, βρίσκεται ο μεγαλοπρεπής νέος ναός του Αγίου Χαραλάμπους ο οποίος άρχισε να χτίζεται το 1912 και ολοκληρώθηκε το 1958 με τη συνδρομή του Συλλόγου Ελικιωτών Αμερικής «Ο Άγιος Χαράλαμπος».
Ο παλαιός ναός του Αγίου Χαραλάμπους που βρίσκεται κοντά στον πρώτο οικισμό των Μαραβελιανίκων, χτίστηκε το 1850 με την προσωπική εργασία των κατοίκων.
Το πρώτο Δημοτικό Σχολείο λειτούργησε γύρω στα 1850 σε οίκημα κοντά στον παλαιό Άγιο Χαράλαμπο. Το νέο Δημοτικό Σχολείο ανεγέρθηκε το 1924 και χτίστηκε από γκρίζο γρανίτη, με δωρεές κυρίως των Ομογενών.
